22
KALİBRE FİŞEKLER
Kemal Elitemiz
22CB - 22BB - 22Sort - 22Long 22 LR (Long Rifle)
Rimfire Kenar ateşlemeli mermiler: Bu tip mermilere kenar ateşlemeli denilmesinin
sebebi; mermilerin arkasında Türkçemizde (çatlak) diye tabir ettiğimiz ateşleme
kapsülünün olmayışındandır. Ateşleme kapsülü olan mermilere( center fire-merkez
ateşlemeli) denir. Kenar vuruşlu mermilerde ateşleyici barut ( çatapat ) mermi
kovanının arkasındaki çepeçevre genişletilmiş bölüme yerleştirilmiştir,
buradaki yanma, mermiyi ileri doğru hareket ettirecek olan asıl barutun
ateşlenmesini sağlar tetik mekanizmasının ateşleme pimi, mermi kenarına
çarpacak şekilde konumlandırılmıştır. Bu tip mermilerin tekrar dolumu mümkün
değildir tek kullanımlıdırlar. Bu tip mermilerde barut basıncı düşük olduğu
için mermi kovanları ince yapılıdır.
22 CB :
1845 de ilk üretilen kenar
vuruşlu kovanların boyu oldukça kısa tutulmuş barut yerine çatapatın itici gücü
yeterli görülmüştü bunların mermi çekirdekleri de ham kurşundan ve konik bir
yapıdaydı. Buna 22 CB Cap.(Conical ball cap.) denildi. Buna bağlı olarak bu
mermilerin namlu çıkış hızları düşüktü ( 110 - 210 m/s ) bu nedenle havalı
tüfekler gibi kapalı alanlardaki atışlarda kullanıldı.
Case length: 22 CB Cap: 0.284 in (7,2 mm)
22 BB 1857
yılında ilk defa Smith& Wesson kardeşler 22 Sort adını verdikleri kara
barutlu,22 BB ( Ball bullet-top çekirdek) ilk Amerikan metalik fişeği
ürettiler. Bu fişeklerin mermi çekirdekleri saf kurşun metalinden ve (1.88 gram ağırlığında)
barutları ise 4 grain 260 mgr kara baruttu olarak imal edildi.
22 SORT
Case length: 22Short: 0.423 in (10,7 mm)
Daha sonra bunlar 22 Sort
adını aldı. Bu fişekler modern küçük toplu cep tabancalarında kullanıldı.
Kendine has atış düzgünlüğü ve tepmesiz oluşu ile 1896 dan 2004 yılına kadar
olimpiyatlarda 25 m
Rapid Fire Pistol atışlarında
kullanıldı. Bu gün ise mermi çekirdeği olmayan dolular çıkış tabancası olarak
kullanılmaktadır.
Bugün 22 short kalibre fişekler çok geniş bir üretime ulaşmıştır. 29 grain SB
Short 727fps hıza sahiptir. Standart short 29 grain mermiler 1080fps, 27 grain
metal kaplamalı delik uçlu mermiler 1105 fps, hıza ulaşmıştır.
22 Long:
Case length0.595 in (15.1 mm) 1871
de 22 sort un geliştirilmesi ile ortaya çıkmıştır. Kapsül boyu 15,1 mm
ye yükseltilmiş mermi ağırlığı 29 grain(1,9 gram) çapı 22 (5.56 mm) barut ağırlığı
5 grain (0.32 gram)
kara barut olarak tertiplenmiş ve toplu tabanca mermisi olarak imal edilmiştir.
Sısa bir süre sonra dumansız barutun bulunması ile geliştirilmiş ve yerini 22
LR(Long Rifle) almıştır. İmalatı çok az sayıda devam etse de kullanımı azdır.
22LR (Long Rifle) :
22LR İlk olarak Marlin 1891 model lever
action tüfeğinde görüldü. Ve hemen bütün tüfek ve tabancalarda kullanıldı.
Bu 22 kenar ateşlemeli mermiler büyük ün kazandı.
Standart hızda ve enerjiye sahip 22LR mermi atan tüfek ve tabancalar dünyanın en çok
satan hedef atış silahları oldu.
Hedef tipi fişekler olağanüstü doğruluktadır. Olimpiyat oyunlarında tercih edilir genelde mermi
çekirdekleri gres yağı veya mumla kaplıdır.
Çok geniş seçenekte üretilmektedir. Çekirdek ağırlıkları 30 - 60 grain(1,9 - 3,9 gram)
Namlu çıkış hızları 350 1.750 fps (150 530 metre-saniye).
Bu mermiler 150 metreye
kadar (490ft) etkilidirler bu mesafeden sonra mermilerin düşüş oranı
çoğalacağından etkili atış hesabı zorlaşır.
Standart hızda 40 grain (2,6 gram) mermi çekirdeği,
tüfek 100 yardaya sıfırlanmışsa 50 yarda da 2,7 inç (6,8 cm) yükselir.150 yarda
da 10,8 inç ( 27,5 cm) alt vuruş yapar. Bu değerler metre olarak: tüfek 91 metreye
sıfırlanırsa 46 metrede 69 mm üst vuruş 137 metrede ise 27.5 cm alt vuruş demektir.
· Standard-velocity: 1120 1135 feet (340 345 meters) per second.
High-velocity: 1200 1310 feet (365 400 meters) per second.
Hyper-velocity, or Ultra-velocity: over 1400 feet (425 meters) per second.
Muzzle Drop in Inches At: Velocity
Velocity 50 yd. 100 yd. 150 yd. 200 yd. @ 200 yd.
-------- ------------------------------------------- ---------
1050 fps 4.09 17.25 40.64 75.49 827 fps
1040 fps 4.17 17.52 41.26 76.6 823 fps
1030 fps 4.24 17.80 41.90 77.75 817 fps
