Kıymetli hobidaşlarım İngilizce bir kaynaktan bulduğum dürbünle ilgili terimler sözlüğünü Türkçeye çevirmeye çalıştım. Çeviriden kaynaklı hatalar olabilir. Bilgili arkadaşlar da ekleme-düzeltme yaparlarsa benim gibi yeni başlayanlar için veya yurtdışı sitelerden dürbün almak isteyip de İngilizcesine güvenemeyen hobidaşlar için faydalı olacağını düşünüyorum.
Metnin orjinali Rifle Scope Glossary of Terms from Steve Ledin bu linktedir.
Adjustable Objective (AO): Ayarlanabilir Objektif: Objektif lensin etrafında bir kadran veya taret yuvasının solunda bir tekerlektir. AO size bu ayarlamayı yaparak, belirli bir mesafede net bir görüntü alıncaya kadar veya üzerinde işaretli uzaklıklar hedefe olan mesafeye karşılık gelinceye kadar dürbününüzün paralaksını ayarlamanıza imkan verir. AO'nun doğru ayarlanması, atıcı başını hafifçe dürbünün merkezinden oynattığında hedefle reticle arasındaki gözle görülür hareketin oluşmasını engeller.
Airgun Scope: Havalı silah dürbünleri, yaylı-pistonlu silahların çift yönlü geri tepmesinedayanacak şekilde özel olarak üretilmişlerdir. Güçlü yaylı-pistonlu silahların geri tepmesi "Non-Airgun" olarak değerlendirilmiş dürbünlerin kısa sürede hasar görmesine neden olur. Havalı silah dürbünlerinde genellikle lensler iki tarafından da sabitlenir ve genel olarak daha dayanıklı imal edilirler. Ayrıca atıcıya düşük mesafede yüksek büyütme sağlayan objektiflere sahiptirler. Resmi havalı silah mesafeleri 10 metre(33'), 25' ve 50' dir.
Coatings: Kaplamalar: Lens yüzeyindeki mikroskobik kaplamalar,ışık kaybını ve yansımadan kaynaklı parlamaları azaltır. Kaplanmış lensler, daha az göz yorgunluğu ile daha parlak ve yüksek kontrastlı bir görüntü sunarlar. Çoğu kaplama daha iyi ışık geçişi sağlar ancaktek kaplamalı bir dürbünün çoklu kaplamalı bir başka dürbünden daha iyi performans vermesi de gayet olasıdır. Bu, tamamen camın ve kaplamanın kalitesiyle alakalıdır. Tabii ki yüksek kalite ucuza mal olmaz. Kaplama konusunda kabül görmüş terimler;
Coated: en az bir lens yüzeyinde tek kaplama
Fully Coated: dışarıya bakan tüm cam yüzeylerde tek kaplama
Multi Coated: en az bir lens yüzeyinde çoklu kaplama
Fully Multi Coated: dışarıya bakan tüm cam yüzeylerde çoklu kaplama
Click:Klik: Bir click dürbünün yükseliş ve yan ekseninde 1 çentik ayarlanmasıdır. Bir click çoğunlukla 100 yarda mesafede vuruş noktasının 1/4 inch değişikliğine sebep olur. Bazı dürbünlerde 1/8 1/2 veya daha faklı oranlar olabilir. Bu konuda ayrıntılı bilgi için MOA Nedir? Başlıklı konunun incelenmesi uygun olacaktır.
Exit Pupil: dürbünü kolunuzu uzatarak tuttuğunuzda oculer lenste görülen ışık çemberidir(kolonu). Geniş bir exit pupil gözünüze daha parlak bir görüntü geleceği anlamına gelir. Dürbününüzün exit pupil değerini bulmak için, objektif merceğin çapını (mm) büyütme oranına bölmelisiniz. Örneğin mercek çapı 36mm ve 4X bir dürbünse exit pupil genişliği 36/4=9mm olacaktır.
Eye Relief: görüntünün tamamını görebildiğiniz durumda, gözünüzün ocular mercekten olabilecek maksimum uzaklığıdır.
Field of View (FOV): FOW, dürbününüzde 100 yarda mesafedesağdan sola görebildiğiniz maksimum alanın miktarıdır. Büyütme arttıkça FOV azalır, büyütme azaldıkça FOV artar. Örneğin 3-9 X bir dürbünde 3X de FOW 30 feet iken 9X de 14 feet civarıdır. Objektif lensin çapının büyümesi bu değerleri değiştirmez.
Magnification: Dürbünün büyütme gücüdür. X sembolü ile gösterilir. 10X bir dürbün bir nesneyi çıplak gözle gördüğünüzden 10 kat daha yakın gösterir.
Objective Lens: Baktığınız nesneye en yakın olan lenstir. Çapı milimetre cinsinden ölçülür. Daha büyük çaplı mercekler, dürbüne daha fazla ışık girmesini sağlarlar. 3-9X40 bir dürbünde objektif lens çapı 40mm. dir.
Ocular Lens: Gözünüze en yakın olan mercektir.
Resolution: Çözünürlük. Optik bir cihazın, detayları ayırt ederek, keskin bir görüntü üretme yeteneğinin ölçüsüdür. Çözünürlük camların ve kaplamanın kalitesi, üretimdeki hassasiyet, atmosferik şartlar ve kullanıcının görüş keskinliği tarafından belirlenir.
Reticle: dürbününüzü hedefe doğrulttuğunuzda gördüğünüz çizgi, nokta, artı... gibi sistemlerdir.
Trajectory: Merminizin/ pelletin namluyu terk ettikten sonraki uçuş yoludur. Bu yol bir ark çizer. Bu arkın boyutu, merminin/pelletin aerodinamik katsayısı, ağırlığı ve namlu çıkış hızıyla orantılıdır.
Turret: Dürbünün dış merkezindeki ayar düğmelerinden her biridir. Vuruş noktasını yükseliş ve yan ekseninde ayarlamak için kullanılır.
Twilight Factor: Dürbünün düşük ışık koşullarındaki etkinliğinin ölçüsüdür. Yüksek Twilight Factor dürbünün, alacakaranlık şartlarında daha kullanışlı olması demektir. Twilight Factorü hesaplama formülü= büyütme oranının karekökü X objektif les çapıdır. Kaplama ve camın kalitesi bu konuda etken değildir.