en güçlü yaylar

Lamek yazdı:

Dünya üzerinde en etkili yaylar Osmanlı yaylarıdır. Bizde 1 tane yapmaya çalışıyoruz.
Manda boynuzu, akçaağaç, dana lifi temin ettik marangozu ayarladık fakat "balık tutkalı" sorunu çıktı karşımıza..
Balık tutkalı bulabilirsek enaz 300-400 metre atan bir yay inşa ediceğimize eminim..
Balık tutkalı konusunda yardımcı olabilecek benimle irtibata geçerse mutlu olurum..

Saygılar,,,

Biz dediğiniz kimler ? Bir grubunuz mu var ?
Ben de bir ara ok atmaya heveslenmiştim, ama sadece heves olarak kaldı. Metin diye bir arkadaşla tanışmıştım yamaç paraşütü yaparken. Onlar Beylerbeyinde sizin yaptığınız gibi, osmanlı yayı yapmaya çalışıyorlardı, epey de biryerlere varmışlardı. Bu bahsettiğim nerden baksan rahat 4 sene önceydi. İnternetten aratabilirsiniz, belki birşeyler bulursunuz. Olmadı ben Metin'e ulaşmaya çalışırım eğer isterseniz.

Yayın üretim aşamasında en son deri ile kaplanması söz konusu. Videoda anlatılana göre konuşuyorum. Bu tutkalın su ile irtibatını keser herhalde. Ayrıca balık tutkalı güçlüdür, diğerleri olmaz gibi bir anlayış yanlış. Sonuçta bu geleneksel üretim tekniği. Sanki o devirde japon yapıştırıcısı, epoksi v.s. mi vardı da adamlar balık tutkalı kullanıyordu. O dönemlerde sanayi olmadığı için tabi ki doğal ve mukavemeti yüksek malzemeler (ahşap, boynuz, hayvan siniri, balık tutkalı) kullanılıyordu. Bu demek değildir ki günümüz materyalleri ile güçlü yay yapılamaz, elbette ki yapılır. Ama Osmanlı yayları çağdaşlarına göre muazzam güçlüydü. İngilizlerin meşhur longbowları 400-450 m atış mesafesine sahipken Tozkoparan İskender 846 metreye atış yapmıştır. Ortalama bir kemankeş bu longbowların eriştiği maksimum menzile rahatlıkla ulaşıyordu.

Üretimin orjinal ve geleneksel olması açısından balık tutkalında ısrar etmenizi anlayabilirim. Ama en güçlü olduğu konusunda hatalısınız.

oarapoglu yazdı:

Ama Osmanlı yayları çağdaşlarına göre muazzam güçlüydü. İngilizlerin meşhur longbowları 400-450 m atış mesafesine sahipken Tozkoparan İskender 846 metreye atış yapmıştır.

Bu konuda bir itirazım yok fakat bu, Osmanlıların o dönemde kullandığı tutkalın dünyanın en güçlü tutkalı olduğu anlamına gelmez. Yazımda kastettiğim buydu, yanlış anlaşılmasın.

Lamek yazdı:

Yay yapımında kullanılan tutkal balık tutkalıdır ve ingilizce karşılığıda direkt aynıdır " FISH GLUE " ve başka bir tutkalla da yay yapılmaz yapılsada kısa zamanda dağılır.

-Balık tutkalı dünyanın en güçlü tutkalıdır... Bu işle yıllarıdır uğraşan bir abim var herşeyi ondan öğrendim. Lütfen yalan yanlış bilgiler paylaşmayalım. Bu işi yapan Osmanlılar yay konusunda savaşçılık konusunda dünyanın en iyisidir. Onlar bir malzemeyi kullanmışsa o malzemenin daha sağlamı veya ikamesini bulmak imkansız gibi birşeydir.. 

Saygılar,,,

Ayrıca şöyle bir gerçek var. Bu üretim tekniği aşağı yukarı bütün Asya kavimlerinde aynıdır.(Moğollar,Koreliler v.s.) Aşağı yukarı aynı materyaller kullanılır. Tabi ki Türklerde aynı üretim tekniğini benimsemiştir. Moğollar yak boynuzu kullanıyor mesela. Ayrıca Moğolların Asya'nın göbeğinde "mersin balığı tutkalı" bulacak hali yok herhalde. Youtube da bu konu ile sürüyle video var. Geleneksel üretim aşamalarını gösteriyor. Yayların üretim ve kirişin takılma aşamaları aynı. Evet Osmanlı bizim ecdadımız, ne eylerse güzel eyler, doğru eyler ama bu tür konularda objektif olabilmekte lazım. Yay üretimi ve eğitimi konusunda Osmanlı doruğa ulaşmıştır bu doğrudur. Ama herşeyin doğrusunu, güzelini bilen ve uygulayan bir anlayış olsaydı halen ayakta olurdu. Bu yayların gücünün asıl kaynağı kirişin takılma şeklinde gizlidir. Çünkü ters bir şekilde gerilerek kiriş takılıyor. Dolayısıyla çok kısa bir yay ile büyük kuvvet sağlanıyor. Zaten bu kısa yayların amacı oku at üstünde atabilmek. Avrupa kavimlerinde atlı okçu diye bir kavram yok. Avrupa kavimlerinde okçu yayadır. Ama Asya kavimlerinde var. Bir diğer özellik ise oku çekiş tekniğinde gizli. "Thumb Release" yada "Başparmak Bırakışı" adı verilen bir teknikle atılması. Bu da okun esnemesi engelliyor ve yay gücünün daha büyük kısmı oka iletiliyor. Bazı kaynaklarda buna "Mongolian Release" yada "Moğol Bırakışı" deniyor. Sonuç olarak her kavim kendi imkanları dahilinde bazı materyaller kullanır. Osmanlı balık tutkalı tercih etmiştir, Moğol başka tutkal. Geleneksellikte zaten buradadır. Olayları nedensel-sonuçsallık kapsamında düşünsek ve fazla duygusallağa kapılmasak millet olarak çok daha iyi yerlere gelebileceğimiz nacizane düşünüyorum. Herkese saygılar.

ilkertozluklu yazdı:

Az önce arkadaşımla yaylardan bahsettik. Bir osmanlı yayına olmadı, benzer bir yaya zevkine atış yapmak için nasıl sahip olunur bilen varmı. Bu işi yapan insanlar ve bu kişilere ulaşılabilecek telefon numarası bilen varmı acaba. Havalı tüfek kadar zevkli birşey.

macaristanda (ne kadar acı ki) bu yayları yapan bir yer var... google da "ottoman bows" diye aratırsanız muhtemelen bulursunuz... bendeki kartı hala duruyorsa (ki baktım ama göremedim) gene buradan adres ve telefon bilgilerini yayınlarım...

sevgiler,

oarapoglu yazdı:

...Bu demek değildir ki günümüz materyalleri ile güçlü yay yapılamaz, elbette ki yapılır. Ama Osmanlı yayları çağdaşlarına göre muazzam güçlüydü...

sn. oarapoğlu... verdiğiniz bilgilerin bir bölümünde haklısınız ancak; Osmanlı yayları günümüzdeki yaylardan da çok güçlüydü... günümüzdeki en sert av yayı 120 lbs güç üretiyor (onu da çekecek insanoğlu bulabilirseniz) buna mukabil, ne yazık ki günümüzde örnekleri bir elin parmaklarını geçmeyecek sayıda ve topkapı sarayında sergilenen Osmanlı yaylarının ortalama hallisi 220~250 lbs güç üretiyor ve hala üretiyor... bu demektir ki, günümüz materyalleri ile güçlü yay elbette yapılır ama Osmanlı yayları kadar güçlüsü yapılamaz... netekim yapılamıyor da...

Osmanlı'nın o yaylarda kullandığı oklar da günümüzde hala teknik bir muamma... dünyanın en iyi oklarını üreten amerikalı Easton firması, tüm okçular tarafından da "en iyi"liği kabul edilen A/C/X10 (aluminium/carbon/ya X ya 10) (X okçulukta en mükemmel atış 10'da tam puan) modeli oklarını, Osmanlı oklarını referans alarak üretmiştir ve bu, her paketin içinde, övünerek verdiği bir bilgidir...

Osmanlı'nın her şeyi tartışmaya açıktır, yayları, okları ve kemankeşleri hariç...

sevgiler,

sevgili lamek paylaşımların için teşekkürler.
bu osmanlı oku ve yayını türkiyede yapan bir kişi var diye biliyorum sayısı çok azdır tokatta bir ustamız. onun ile bu konuda hoş sohbetlerimizden hatırladığım kadarıyla balık tutkalından bahsedildiğini hatırlamıyorum. kaldı ki Anadoluda saz yapımı da daha yaygın olduğunu kendi gözlerimle gördüm bu da sevgili eblemiş acaba doğruya daha yakın açıklamış olabilir mi diye düşünüyorum
sonsuz saygılarımla

ve bir şeyi de teyit ettim kemik tutkalı öncelikli tercih edilir ama bu balık tutkalı kullanılamaz demek değilmiş

muhendisbey yazdı:

ve bir şeyi de teyit ettim kemik tutkalı öncelikli tercih edilir ama bu balık tutkalı kullanılamaz demek değilmiş

sn. muhendisbey, bunu nereden teyid ettiniz acaba? osmanlı yayları yapımı hakkında bir kaynak mı buldunuz?

sevgiler,

Bir belgeselde Osmanlı ve İngiliz Long Bow (Uzun Yay) karşılaştırılmuş, Osmanlı yayı uzun nmesafe atışında 450 metre atan ingiliz yayını 900 küsür metre ile ikiye katlamıştır, bu yay gücünü yapısındaki farklı özelliklerdeki malzemelerden ve tersine gerilen özel tasarımından alır, gerilmesi ise oldukça kuvvet gerektirir, yivsiz silahlardan daha menzilli ve etkilidir.

bizler nasıl pellet şekli ve ağırlığı ile ilgileniyorsak o işte öyle.

yayda aranması greken husus; hafif ve esnekliğinin yüksek olması. neden hafif? bırakma ile okun terkediş arası zaman okun ivmesinin kazandığı zaman olup ilk okun fırlama anında max güç gerekirki buda osmanlı yayında elle tutulan kalın noktanın ilk olarak devreye girmesini sağlıyor yayın şekli. ilk anda orta gövde sonrada uca doğru hızla esneme , ortadan gelen sertliği muhafaza ederek ivmesini koruyarak artırıyor.
şöyle düşünelim, yayın her yanı aynı kalınlıkta olsa, yay uç noktalarını hareket ettirmek için zorlayacak , ama kenarlar ince ve hafif ve çok esnek olursa ivmelenmeye yüksek etkisi olacağı gibi titremeyide önler .hızıda artırır.
bunun muadili olacak yay sanırım olmaz. metal alaşım her zaman ahşap ve doğal malzemeden sert ve esnek te olsa onun verdiği ivmeyi hafif olamadığı için veremez .

Arkadaşlar en güçlü yaylar TATAR yaylarıdır.

Tatar yaylarında en fazla Excalibur crossbow var sanırsam oda 200lbs Fil avı videoları filan var

Ama osmanlı yayları cmblc'ten alıntıdır:

Ne yazık ki günümüzde örnekleri bir elin parmaklarını geçmeyecek sayıda ve topkapı sarayında sergilenen Osmanlı yaylarının ortalama hallisi 220~250 lbs güç üretiyor ve hala üretiyor... bu demektir ki, günümüz materyalleri ile güçlü yay elbette yapılır ama Osmanlı yayları kadar güçlüsü yapılamaz... netekim yapılamıyor da...

hogo87 yazdı:

arkadaşlar bilgi paylaşırken üslubumuza dikkat edelim.

Ortada çok yanlış üslup yok.Biraz sertçe , yardımı ve iyi niyeti sui-istimal edercesine katılıyorum ancak; fevri çıkıp hakemliğe de pek gerek yok kanaatindeyim.Gereken cevap zaten muhatap kişi tarafından çok güzel ifade edilmiş.

eblemis yazdı:

Balık tutkalının fish glue olduğunu biliyorum. Peki sen hayvansal tutkalların birbiri ile fazlaca benzeştiğini ve hepsinin diğerini yerine kullanılabildiğini, deri tutkalı(hide glue, aradım buldum), kemik tutkalı, tavşan derisi tutkalı, toynak tutkalı gibi malzemelerin %90 oranda birbirini ikame edebilen tutkallar olduğunu biliyor musun?

Balık tutkalı dünyanın en güçlü tutkalı değildir. Dünyanın en güçlü doğal tutkalı Caulobacter Crescentus adında bir bakterinin ürettiği şeker bazlı bir tutkaldır. Santimetre kareye 3 tondan fazla bir yapıştırma gücüne sahiptir. Doğal kaynaklardan insan eli ile elde edilen en güçlü tutkalsa midyelerin kayalara yapışmasını sağlayan midye tutkalıdır. 1ton/cm² yapıştırma gücüne sahiptir.
Dünyanın en güçlü suni tutkalları ise kullanım alanına göre değişmekle birlikte epoksi, akrilik ve poliüretan ve polivinil asetat bazlı tutkallardır. Dünya çapında endüstriyel kullanıma sahip bu tutkalların aeropoxy gibi örnekleri yolcu uçaklarının inşasında bile kullanılır.

Osmanlılar bu işi bilmiyor demedim, osmanlılar yağmurda dağılacak yay yapmaz dedim. Balık tutkalı suda çözülen ve yanlış uygulamada ılık suyla temizlenebilen bir tutkaldır. Aynı şeklide tutkalı uygularken kullanılan fırça vb. gibi aletler de ılık suyla temizlenir. Açık alanda kullanımı hiçbir zaman önerilmez. Balık tutkalının alüminyum sülfat katkısıyla suya dayanıklı hale geldiğini de söyledim. Osmanlıların bir şekilde alüminyum sülfat kullanıp kullanmadığını biliyor musun? Modern yaylarda hangi yapıştırıcıların kullanıldığını biliyor musun ki başka tutkalla yapılırsa dağılır diyorsun? Balık tutkalı konusunda bu fanatikliğini anlayamadım ki illa onu istiyorsan nerede olabileceğini de söyledim. Osmanlı her işin en iyisin yapıyor olsaydı hala ayakta olurdu.

Deri tutkalı konusunda dikkat ettiysen "tahminimce" demişim. Tahmin yürütürken yüde yüz doğru bilgi veriyor olsam adı tahmin olmaz.

Bir iş yapmaya çalışıyorsun, bir malzeme bulamayıp yardım istiyorsun, yardım etmeye çalışınca da ukalalık ediyorsun.
Balık tutkalı nereden bulunur demişsin, ben de nereden bulunabileceğini, neden imal edildiğini, özelliklerini ve kullanım alanını yazdım. Şimdi çıkmış yalan yanlış falan diyorsun.
O kadar biliyorduysan nereden bulunacağını, nasıl elde edileceğini de bilirdin sanıyorum. Bu işlerle yıllardır uğraşan abinin de bu işlerle yıllardır uğraşıyorsa bu tutkalı bulabilmesi hatta bizzat imal edebilmesi gerekir bence.
"yalan yanlış bilgiler paylaşmayalım" gibi karşındakinin bilgisini aşağılayan ifadeler kullanmadan önce muhattabının mesleğine bir bak istersen. Ben müzik aleti yapım ve tamiri ile uğraşıyorum ve sanıyorum kendi mesleğimde kullanılan bir malzemenin özelliklerini bilirim.

Tavrını değiştirmeye karar verip sana yardım etmeye çalışanlara laf yetiştirmektense tavsiyelerini dinlersen diye tekrar belirteyim; çevrende müzik aleti, özellikle keman ve benzeri yaylı enstrumanlar imalatı yapan insanlar varsa onlara bir sor. Balık tutkalını onlardan bulma ihtimalin var.

Daha Çok Göster

Bilgi de cevap ta 10 numara,yazdıklarını zevkle okudum teşekkürler. ;d;Bu arada bu yazdıklarınız bence ''Ansiklopedik Bilgi'dir.''

Bende kendimi yalnız zannederdim Meğerse nekadar çok kişi yay-ok yapımına meraklıymış. Bizde atölyemizde 1 senedir ok-yay yapmaya çalışıyoruz. Bikaç çalışmamız oldu, görüntü bakımından başarılı olduk ama kuvvetleri bizi tatmin etmedi. Merak edenler profilimden benim fotoğraflarıma bakabilir oraya yüklemiştim. Osmanlı yayı yapımına gelince gerçekten çok teffaruatlı bir iş. Ama yapabilen olursa mutlaka video ve fotoğraflarını bekliyorum:D Birde bu balık yağı balık damağından yapılıyormuş vede koca bi balıktan çok az miktarda çıkıyormuş, o yüzdende zor bulunuyormuş. İnşallah bulursunuz ve istediğiniz gibi bir yay-ok takımınız olur. Kolay gelsin

frog yazdı:

Ortada çok yanlış üslup yok.Biraz sertçe , yardımı ve iyi niyeti sui-istimal edercesine katılıyorum ancak; fevri çıkıp hakemliğe de pek gerek yok kanaatindeyim.Gereken cevap zaten muhatap kişi tarafından çok güzel ifade edilmiş.

Saçma sapan konuşmayın sayın frog.

Böyle mi iletişim kuralım forumda.

''Yalan yanlış bilgiler paylaşmayın'' şeklinde yazan birisini uyarmanın nesi kötü?

hogo87 yazdı:

Saçma sapan konuşmayın sayın frog.

Böyle mi iletişim kuralım forumda.

Dikkatli okuyun böyle bir ibare yok.Burası bir forum ve yanlışları düzeltmek için tabii müdahale edilecek ancak konuşmaların ve yazışmaların sonunu beklemeden acil çıkış ve tenkitler bence yanlış kaldı ki gerek ben ve gerekse forum yöneticilerinin zaten buna izin vermeyeceklerine inanıyor ve ümit ediyorum.

Heyecanlı ve amaç dışında birtakım sözler edilebilir ancak mantık çerçevesinde olgun karşılayıp yanlış sözler söylediğine inandığımız kişiyi sayın Eblemis'in yaptığı gibi inandırıcı açıklamalara kavuşturursak ve olgunlukla karşılarsak zaten sorun kendiliğinden çözülür.

frog yazdı:

Dikkatli okuyun böyle bir ibare yok.Burası bir forum ve yanlışları düzeltmek için tabii müdahale edilecek ancak konuşmaların ve yazışmaların sonunu beklemeden acil çıkış ve tenkitler bence yanlış kaldı ki gerek ben ve gerekse forum yöneticilerinin zaten buna izin vermeyeceklerine inanıyor ve ümit ediyorum.

Çoğu yazışmanın sonunu bekleseydik, forumun sonu gelirdi. Kanımca bu forum bu seviyeli ortamını biraz da en ufak kötü ve üslupsuz söze anında müdahale edebilen moderasyona borçlu . Ben de forum yöneticisi olarak çok geç olmadan görevimi yapayım dedim ama üzerinden aylar geçtikten sonra uygun olmayan bir üslubun yanlış olduğunu belirttiğim için eleştiriliyorum.

frog yazdı:

Heyecanlı ve amaç dışında birtakım sözler edilebilir ancak mantık çerçevesinde olgun karşılayıp yanlış sözler söylediğine inandığımız kişiyi sayın Eblemis'in yaptığı gibi inandırıcı açıklamalara kavuşturursak ve olgunlukla karşılarsak zaten sorun kendiliğinden çözülür.

Bir moderatör olarak heyecanla yazılan her amaç dışı söze Evren'inki kadar uzun ve teferruatlı açıklamalar yapabiliyor olsaydım şu an NASA bünyesinde bir araştırmacı olurdum.Ben o kadar zeki ve bilgi dolu bir insan değilim sayın frog. Taşıyamayacağım yükleri omuzlarıma yüklemeyin lütfen.

Hem belki Evren ''yalan yanlış bilgiler paylaşmayın'' şeklindeki yazıyı okuduktan sonra gözü dönmüş bir şekilde cevap yazmadan önce benim uyarımı görüp kendisini dizginlemiş olamaz mı? Belki de Evren'in bu bilgi dolu ve ağırbaşlı cevabını biraz da benim uyarıma borçluyuz.

Havalı ok yay varmı acaba hani zıpkınlarda olduğu gibi.